Sinds 31 maart 2007 wordt mijn uitzicht opgefleurd door een klein standbeeldje. Het betreft hier een beeld van Belle, niet zomaar een vrouw maar een prostituee en dat schijnt zo’n geweldige mensensoort te zijn dat er een apart kunstwerk voor moest worden opgericht.
Interessant is om te zien hoe mensen op Belle reageren.
Allereerst: soms gaan er ettelijke minuten – of uren, dat is afhankelijk van het tijdstip van de dag of de nacht – voorbij zonder dat iemand ook maar enige acht slaat op onze Belle. Ze staat er dan een beetje verloren bij. Vooral in het donker komt ze er nogal bekaaid vanaf. Zou een rood lichtje geen oplossing zijn?
De voorbijgangers die Belle wel zien zijn te onderscheiden in twee soorten: individuen, waarover straks meer, en groepen.
Er zijn groepen die stoppen bij het beeld. De gids steekt een praatje af ('Dit is de enige vrouw die u mag fotograferen') dat meestal al na één zin over de Oude Kerk gaat of over het oudste beroep ter wereld in het algemeen. Soms neemt iemand uit de groep een foto en als er één schaap over de dam is volgen er meer.
De tweede variant luidt: de groep stopt niet. De gids kijkt niet om naar Belle. Weet hij (zij) niet van het bestaan van het beeldje of negeert hij haar? Als de gids er niks aan doet, schenkt de groep er evenmin aandacht aan. Ook in dit geval geldt: de mens is een kuddedier.
Bloemen
Interessanter zijn de individuele toeristen. Van deze voorbijgangers ziet zeker negentig procent het beeld in het geheel niet staan. Van die negentig procent is minstens twintig procent zo intensief in de weer met z’n mobiele telefoon of andere elektronica, dat ik me afvraag wat ze thuis vertellen als ze weer terug zijn in Gdansk of Tucson, Arizona. Hetzelfde geldt voor de tien procent die al wandelend de kaart raadpleegt of zich verdiept in de reisgids.
Een deel van de mensen die het beeld niet zien wordt er overigens wel mee geconfronteerd omdat bronzen Belle nu eenmaal in hun looppad staat. Toch slagen ze er in haar, zonder op- of om te kijken, te ontwijken. Zonder meer een prestatie van formaat.
De tien procent die het beeld wel ziet, reageert verschillend. Ik zou ze willen onderscheiden in de 'effe-kijken-kijkers' en de 'uitgebreid-kijken-kijkers'.
De effe-kijken-kijkers houden het op één snelle blik tot een kijkmoment van maximaal vijf seconden. Soms zien ze het beeld ook alleen als een obstakel, vergelijkbaar met een vuilnisbak. Soms zien ze alleen de achterkant.
Tot slot de uitgebreid-kijken-kijkers. Die categorie gaat vaak door de knieën om de tekst op het koperen plaatje op de sokkel van het beeld te kunnen lezen. Er worden al dan niet foto’s gemaakt. Verder wordt Belle tussen de benen gegrepen, terwijl anderen haar weer teder over de borsten aaien. En af en toe steekt er iemand een bos bloemen of een enkele roos tussen haar benen.
Maar wie er ook langsloopt, of er wordt gekeken of niet, Belle blijft er volstrekt onverschillig onder.